Persoonlijke instellingen

Inwendige mens

Uit Tuencyclopedie

Share/Save/Bookmark

Waar wordt wat, waarom en wanneer gegeten? Belangrijke dagelijkse vragen. Het aanbod aan eetgelegenheden op de campus is door de jaren heen sterk veranderd. Hieronder noemen we enkele locaties waar de TU/e-gemeenschap door de jaren heen de inwendige mens heeft versterkt.

Inhoud

Mensa


Titel: Studenten aan de maaltijd in de Mensa Jaar: 1990 Foto: Archief TUE

Studenten konden vanaf 1964 aan tafel in de mensa aan de Parklaan. Maar generaties studenten en medewerkers vereenzelvigen het begrip mensa toch vooral met de Bunker aan de Kennedylaan, waar C.A.M. (Cyrille) Quirijnen de eerste bedrijfsleider werd. Bonnetjes kopen, in de rij aanschuiven en minstens nóg een keer terug voor een re-fill. Voor alumnus dr.ir. Henk Kivits was eten met vrienden in de mensa in zijn studententijd vaste prik. “Iedere donderdagavond gingen we naar de AOR. Eerst nasi eten in de mensa, drie keer bijscheppen en daarna kaarten.” Uit een enquête onder de bezoekers blijkt dat maar liefst twintig procent van de bezoekers er in 1974 vijf keer per week komt eten. Morren over de kwaliteit van het menu hoort er bij. De koks doen echter voortdurend hun best om culinaire trends in hun dagelijks aanbod op te nemen. Niet gemakkelijk, wanneer je voor duizend mensen moet koken. In 1975 verschijnen er biologisch-dynamische en vegetarische gerechten op het menu; gasten kunnen zich te goed doen aan kervelsoep, zilvervliesrijst op Chinese wijze bereid en yoghurt met havervlokken. De groente komt van de alternatieve tuinbouwers van de Kleine Aarde in Boxtel. Als gevolg van de drastisch gestegen groenteprijzen wordt de prijs van een complete mensamaaltijd per september 1976 verhoogd naar drie gulden en vijfenzeventig cent. Door het teruglopend aantal studenten wordt de mensa dat jaar geconfronteerd met een nadelig saldo van vijftigduizend gulden. De Stichting Studentenvoorzieningen Eindhoven vult het tekort aan. Met ups en downs blijft het restaurant nog bijna een kwart eeuw open, maar in januari 2002 sluit de mensa voorgoed de deuren. Er is niet meer genoeg animo bij studenten om de eetgelegenheid in de Bunker draaiende te houden. De Universiteit past voor elke verstrekte maaltijd van acht gulden hetzelfde bedrag bij. En in de loop der jaren heeft de mensa er onbedoeld een sociale functie bij gekregen: veel oudere alleenstaanden prikken een vorkje mee. “Jammer”, zegt chefkok Claude Koopmans over de beslissing, maar hij is ook realistisch. “Er komen hier tegenwoordig nog maar zo’n tweehonderdvijftig studenten eten per dag. Ze kunnen tegenwoordig overal eten voor weinig geld. En ze zitten hier maar in een zaaltje.”

Drie halve hanen geen volle maaltijd


Titel: Mensa 'backoffice': de spoelkeuken Jaar: 1980 Foto: Archief TUE

In 1967 worden nieuwe regels bekend gemaakt voor de vergoeding van warme maaltijden bij overwerk. De THE zal voor een warme maaltijd voortaan vijf gulden vergoeden. De vergoeding geldt alleen voor hen die niet in Eindhoven wonen. ‘Iemand die in Eindhoven woont, maar beslist niet thuis kan eten omdat hij te ver weg woont of omdat zijn vrouw ziek is’ kan in overleg met Personeelszaken toch zijn geld krijgen. Er wordt ook een culinair criterium gesteld: zo moet de maaltijd gebruikt worden in een restaurant. Drie halve hanen uit de automatiek tellen niet mee. Er wordt gedreigd met steekproefsgewijze controle!

Kantines

Op het TU/e-terrein kunnen medewerkers en studenten in de kantines terecht voor koffie, koek en een snelle hap. Oudmedewerker Willem van der Sommen herinnert zich de situatie in het Paviljoen in het begin van de jaren zestig. “Daar waren twee kleine kantines,waar tussen de middag werd geluncht. Je nam je eigen brood mee en de koffie kostte een dubbeltje. Wie jarig was, trakteerde de hele Hogeschool. Je gaf de kantinejuffrouw zeven en een halve gulden en dan mochten alle medewerkers kiezen uit een sprits of een pennywafel. Ook de hoogleraren kregen een sprits.” Bijna elk nieuw gebouw kreeg in de loop der jaren een eigen kantine. In de eetruimte van de faculteit Wiskunde en Informatica (die overigens door het leven gaat als de lounge) wordt de eigen historie in ere gehouden. Aan de muur hangen foto’s van voormalige kantinedames (‘mevr. J.C. Geerts vierde in 1976 haar koperen jubileum als medewerkster’) en er staat een prijzenkast met sporttrofeeën van de voetbalvereniging Old Soccers. De lounge is sinds jaar en dag dé biotoop voor kaartspelende medewerkers.

Kantinekwesties


In de beginjaren is de inwendige academische mens nog een voorwerp van zorg voor de overheid. In de TU/e-archieven is een exemplaar te vinden van een heuse regeringsnota ‘Universitaire restauratieve voorzieningen’. Er worden cursussen vakbekwaamheid en algemene vorming voor kantinemedewerksters opgezet. De huishoudelijke dienst van de THE onder aanvoering van A.M. Lubbers voert de regie en het personeel staat voorlopig nog op de loonlijst van de instelling. Later wordt de deur op een kier gezet voor bedrijven als Cemsto, Van Hecke, Sodexho en Albron. Kantinekwesties zijn bijna zo oud als de Universiteit. De dagelijkse catering roept veel vragen op. Hoeveel kantines zijn er nodig? Zijn ze rendabel? Wie exploiteert ze? Wat schaft de pot? Is de verhouding tussen prijs en kwaliteit in orde? Moeten er koffiemokken komen in plaats van plastic bekers? Tot in de Universiteitsraad wordt er gediscussieerd over dergelijke knagende kwesties. Beleidsbeslissingen op kantinegebied worden aan de TU/e in de regel onderbouwd met de resultaten van grootscheepse publieksenquêtes en onderzoeken. Netjes uitgesplitst per kantine publiceert TH Berichten in 1977 een staatje met de gemiddelde dagverkoop van ‘enige belangrijke artikelsoorten’. Zo blijken er in het Auditorium per dag vijfhonderdvijfentwintig koppen koffie, achttien pakjes shag of sigaretten, honderdvijfenvijftig kroketten en bamiballen en driehonderdvijfenvijftig broodjes over de toonbank te gaan.

Titel: Spitsuur in de kantine in het Auditorium Jaar: 2006 Foto: Bart van Overbeeke

Alternatieve kantine


In mei 1976 wordt er in de marge van een tentoonstelling over zachte technologie in de hal van het Hoofdgebouw een tijdelijke eetgelegenheid ingericht. Meer dan tweehonderd studenten en medewerkers ondertekenen daar een petitie. Een groep vrijwilligers, de kroketten en bamiballen beu, neemt de handschoen op en begint een onbespoten oase in de W-Hal. Hier serveert men tien jaar lang haverkoeken, kruidenthee en biologische appels. ‘Muesli begint triomftocht langs kantines’ kopt het universiteitsblad in 1986. Maar de mueslikoek wint ook in de reguliere kantines terrein en dat betekent een drastische afname van het aantal bezoekers met ideologische cateringwensen. De rek is er uit en de alternatieve kantine gaat in dat jaar dicht.
Titel: Alternatieve kantine in de W-hal Jaar: 1980 Foto: Archief TUE