Persoonlijke instellingen

Inno della Tecnica

Uit Tuencyclopedie

Share/Save/Bookmark
Versie op 21 feb 2011 21:43 van Ematlou (Overleg | bijdragen)

Inhoud

Inno della Tecnica

Het is juni 1957. Het College van Curatoren is bezig met de laatste voorbereidingen voor de openingszitting van de THE op 19 september. Koningin Juliana zal de Hogeschool officieel openen en het Brabants Orkest is gevraagd om de zitting in de Philips Schouwburg op te luisteren met een uitvoering van Brahms’ Akademische Festouverture (door de componist zelf ooit omschreven als een ‘vrolijke potpourri van studentenliederen’). Iemand uit dat gezelschap van bestuurders moet zich gerealiseerd hebben dat de uitvoering van slechts één, nogal traditioneel, negentiende-eeuws muziekstuk niet zo spoort met de jeugdige energie die de nieuwe technische hogeschool van Nederland wil uitdragen. Dus ontvangt de 31-jarige Nederlandse componist Jurriaan Andriessen op 25 juni 1957 een brief van de THE. De curatoren zouden de feestelijke openingszitting graag afgesloten zien ‘met een stuk muziek, dat ongeveer 7 minuten in beslag neemt en dat een wat feestelijk karakter draagt.’ De componist mag zelf bepalen of hij in zijn compositie het orgel van de Philips Schouwburg wil betrekken. Twee dagen later al ontvangt de THE een reactie. Hoewel hij maar weinig tijd heeft om de klus te klaren, verklaart Andriessen zich ‘gaarne bereid de opdracht te aanvaarden’, al vraagt hij zich in de tweede zin van zijn brief wel af welk honorarium de THE er voor over heeft. In de archieven is het bedrag niet meer te achterhalen. De componist begint in Den Haag aan zijn scheppende arbeid en voltooit in augustus zijn Inno della Tecnica, Introduzione en Scherzo per Orchestra. Het Brabants orkest krijgt nog net op tijd de uitgeschreven partituur en slaat onder leiding van dirigent Hein Jordans aan het repeteren.

Hymne aan de techniek


Andriessen geeft zijn hymne aan de techniek een stuwend en beweeglijk ritme. ‘Maar zoals bij alle wetenschappen raakt ook het technisch onderzoek steeds die begrenzing waar het menselijk vernuft geen oplossing vinden kan.’ De Introduzione gaat zonder onderbreking over in het Scherzo, dat volgens de componist gekenmerkt wordt door een scherp getekend ritme, een felle climax en staccato-figuren. “Andriessen hult zich niet in mysteries, windt er geen doekjes om, maar uit zich onbevangen en spontaan in een vitale muziek”, luidt het oordeel van muziekcriticus Johan Perey over de eerste opvoering. Het stuk wordt op de openingsdag twee keer uitgevoerd, tot grote tevredenheid van president-curator prof.dr. J.E. de Quay en rector magnificus prof.dr. H.B. Dorgelo, die de componist per brief bedanken en de hoop uitspreken dat deze eigen THE-lofzang op de techniek in de toekomst op hoogtijdagen steeds zal worden uitgevoerd. Een echte traditie is dit echter nooit geworden. Ondanks goede voornemens, wordt de Inno door het Brabants Orkest uit het muziekprogramma van de diesviering in het lustrumjaar 2006 geschrapt.

Jurriaan Andriessen


Jurriaan Andriessen (*1925 - †1996) stamt uit een Haarlemse kunstenaarsfamilie. Vader Hendrik, grootvader Willem en broer Louis zijn allen componist. Andriessen krijgt zijn opleiding in Utrecht en in Amerika. Na zijn opdracht voor de THE groeit Andriessen uit tot een internationaal vermaard schepper van gelegenheidsmuziek.Van zijn hand zijn composities als de Mars van het Nederlandse Rode Kruis, de toepasselijke Respiration suite (gemaakt voor een longartsencongres in 1962) en speciale stukken die worden uitgevoerd bij het huwelijk van prinses Beatrix, het regeringsjubilieum van koningin Juliana en de inhuldiging van koningin Beatrix in 1980. Andriessen zal later ook de filmmuziek voor Dorp aan de rivier en De Aanslag van cineast Fons Rademakers schrijven.

Het geld


Bij de financiële afhandeling in 1957 raakt de Hogeschool in een discussie verwikkeld met de muziekrechtenorganisatie BUMA over de kosten van de uitvoering. Is de rekening niet te hoog? Toeschouwers hebben immers geen geld hoeven te betalen en het stuk was toch als entr’acte te beschouwen? Uiteindelijk wordt morrend de gevraagde 106 gulden en 48 cent overgemaakt.